Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki

Gminne Centrum Kultury Zamek w Inowłodzu Gminne Centrum Kultury Zamek w Inowłodzu

Obiekty historyczne

Czcionka:

Inowłódz:

- Zrekonstruowane Ruiny XIV – wiecznego Zamku Kazimierza Wielkiego. Gotycka budowla to jedna z blisko pięćdziesięciu murowanych warowni, zbudowanych w czasach Kazimierza Wielkiego. Na podstawie źródeł pisanych oraz badań archeologicznych jego powstanie datuje się na lata 1356 – 1366. Główną funkcją zamku była obrona komory celnej znajdującej się na brodzie pilickim leżącym na szlaku handlowym, biegnącym z Lwowa przez Sandomierz do Torunia. W okresie znanym jako potop szwedzki zamek kilkukrotnie zmieniał właścicieli. W wyniku działań wojennych w latach 1655 – 1657 uległ zniszczeniu i przestał pełnić funkcje obronne, stopniowo popadając w ruinę. Od czasów potopu szwedzkiego zniszczony zamek nie był odbudowywany przez ponad 300 lat. W XIX wieku zniszczeń dopełniła rozbiórka murów oraz budynków zamkowych, które stały się źródłem kamienia dla okolicznej ludności. Łódzki fabrykant Antoni Urbanowski wykorzystywał go również około 1880 roku jako materiał do umacniania brzegów Pilicy pod planowaną inwestycję. Podczas prac archeologicznych, prowadzonych w latach 1973 – 1985 odnaleziono ponad 38 tysięcy ruchomych zabytków w postaci szkła, ceramiki, przedmiotów metalowych, kafli i innych. W latach 2008 – 2012 dzięki wsparciu środków zewnętrznych, prowadzono prace mające na celu konserwację i utrwalenie ruin oraz częściową rekonstrukcję. W wyniku realizacji projektu powstał obiekt, w którym obecnie swą siedzibę mają: Gminne Centrum Kultury w Inowłodzu, Gminna Biblioteka Publiczna i Informacja Turystyczna. Budowla cieszy się dużym zainteresowaniem szerokiej rzeszy zwiedzających.

- Cmentarz Wojenny w Inowłodzu. Cmentarz z czasów I wojny światowej. Spoczywają tu głównie szczątki żołnierzy niemieckich, którzy zginęli w czasie walk toczących się w grudniu 1914 roku w rejonie Inowłodza pomiędzy armią niemiecką, a silami rosyjskimi.

- Mogiła z okresu II Wojny Światowej w Inowłodzu. Upamiętnia rozstrzelanych żołnierzy i przypadkowo schwytaną ludność cywilną z Inowłodza i okolic. Miejsce pochówku upamiętniają dwa metalowe krzyże oraz tablica informacyjna.

- Studnia w Inowłodzu – w centrum podłużnego rynku w Inowłodzu, pod czterospadowym dachem, krytym gontem, znajduje się kamienna studnia z drewnianym kołowrotem. Jej geneza sięga XIX w. historyczną studnię wraz z wodotryskiem odtworzono w 2004 roku podczas rewitalizacji rynku – Placu Kazimierza Wielkiego w Inowłodzu.

Spała:

- Wieża Ciśnień w Spale. Najwyższą budowlą w Spale jest wieża wodociągowa, wybudowana na potrzeby zespołu rezydencjonalnego cara Aleksandra III. Obiekt został wzniesiony z cegły na fundamencie ceglano-kamiennym. Jest to budowla na planie koła, lekko zwężająca się ku górze. Do wieży przylegał  parterowy, niewielki budynek dawnej pompowni, zbudowany z cegły na planie prostokąta. Obecnie budynek jest w rękach prywatnych.

- Grota św. Huberta w Spale - W niedalekiej odległości od centrum Spały, w kierunku Inowłodza, stoi monument ułożony z głazów. Dwa z nich, z inicjałami cara Aleksandra III i datą 1894.IX.14, wskazują na przypisanie obiektu czasom polowań carskich w lasach Puszczy Spalskiej. Ponadto, na jednym z głazów znajduje się tablica pamiątkowa z brązu, ufundowana przez spalskich leśników dla Prezydenta Ignacego Mościckiego, jako podziękowanie za wskrzeszenie tradycji myśliwskich.

- Mogiła hrabiny M. Wielopolskiej w Spale - Duży, granitowy krzyż i nagrobek upamiętniają miejsce zakończenia życia hrabiny Marii Wielopolskiej, żony hrabiego Władysława Wielopolskiego, rządcy carskiej rezydencji w Spale. Popełniła ona samobójstwo, po wykryciu jej romansu z carskim oficerem. Hrabina Maria Wielopolska została pochowana w rodzinnym grobowcu Wielopolskich na Powązkach.

- Dom Pamięci Walki i Męczeństwa Leśników i Drzewiarzy Polskich - Drewniana leśniczówka powstała w hołdzie dla poległych w czasie II wojny światowej okolicznych leśników i drzewiarzy oraz członków ich rodzin. Budynek wybudowano w 1983 r. w stylu zakopiańskim. W trzech salach muzealnych znajdują się m.in. zdjęcia i dokumenty stanowiące dowody tragicznych wydarzeń, chorągwie, symboliczne urny z ziemią z pól bitewnych II wojny światowej.

- Posąg żubra - Historia żeliwnego posągu, powszechnie uznawanego za nieoficjalny herb Spały, zaczyna się od carskiego polowania, które odbyło się w październiku 1860 roku  w Puszczy Białowieskiej. Dla upamiętnienia tego wydarzenia car  Aleksander II polecił ustawić na miejscu łowów posąg żubra naturalnej wielkości.  Pomnik stanowił atrakcję Zwierzyńca w pobliżu Białowieży. Zawirowania wojenne sprawiły, że został wywieziony do Moskwy, następnie przywieziony do Polski i usytuowany w Warszawie. W 1928 roku na polecenie Prezydenta RP Ignacego Mościckiego posąg żubra sprowadzono do Spały.

- Zabytkowy Park w Spale - W 1884 roku na życzenie cara Rosji wybudowano w Spale Pałacyk Myśliwski, który otoczono parkiem w stylu angielskim. Drzewa i krzewy sprowadzano nawet z Kaukazu. Dawne założenia ogrodowe z końca XIX wieku powiększono i przekomponowano w latach 1922-24 według projektu Franciszka Szaniora. Od 1929 roku datuje się szczególna dbałość o spalskie założenie parkowe. Do parku zakupiono duże ilości różnorodnych roślin. 23 stycznia 1950 roku wpisano spalski park do rejestru zabytków. Niestety nie uchroniło to parku przed zaniedbaniem, wręcz wyniszczeniem. W 2008 roku, staraniem Gminy Inowłódz ukończono rewitalizację części parku należącej do gminy.

- Zabytkowy Most im. gen. broni Tadeusza Buka w Spale. Po raz pierwszy brzegi rzeki Pilicy w Spale połączono drewnianym mostem w 1884 roku. Most ten zniszczony został w grudniu 1914 roku przez wycofujące się na wschodni brzeg Pilicy wojska rosyjskie. Jeszcze podczas I wojny światowej saperzy niemieccy wybudowali w tym miejscu prowizoryczny most drewniany nazywany potocznie „mostem saksońskim”. Prawdopodobnie wskutek powodzi został on wkrótce zniszczony. Na początku lat 20-tych XX wieku funkcjonowała tu przeprawa promowa. Po 1926 roku zastąpiono ją skromnym mostem drewnianym. Z czasem przestał on jednak pasować do wykreowanego wizerunku Spały. Przebudowę mostu, polegającą na zastąpieniu przęseł drewnianych konstrukcją stalową wykonano w 1936 roku. Podczas działań wojennych we wrześniu 1939 roku obiekt został częściowo zniszczony. W celu uniemożliwienia wojskom niemieckim przejścia przez Pilicę zostały zerwane dwa przęsła. Most został jednak szybko przywrócony do użytku poprzez prowizoryczną odbudowę wykonaną przez  żołnierzy niemieckich. Ponownego, częściowego zniszczenia dokonali Niemcy, opuszczając Spałę w styczniu 1945 roku. Swój poprzedni kształt, jednak bez pewnych elementów wystroju przedwojennego, spalski most odzyskał w 1948 roku. W kwietniu 2011 roku most nazwano imieniem gen. broni Tadeusza Buka, dowódcy Wojsk Lądowych, mieszkańca Spały, który zginął tragicznie w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem w 2010 r.

Konewka i Królowa Wola:

- Schron kolejowy i bunkry w Konewce - Obiekt powstał podczas II wojny światowej celem zapewnienia ochrony pociągów sztabowych przywożących hitlerowskich dowódców do Naczelnego Dowództwa Wojskowego "Wschód", mieszczącego się w Spale. Jest to jeden z najdłuższych schronów kolejowych, jakie zbudowano w czasie II wojny światowej. Obiekt długości 380 m o przekroju ostrołuku z podstawą 15 m i wysokości 9 m mógł pomieścić pociąg sztabowy liczący 12-18 wagonów. Pierwotne założenia nie zostały jednak spełnione, do bunkra nigdy nie wjechał pociąg sztabowy. Niemcy przeznaczyli schron na magazyn amunicji. Do zwiedzania udostępniony jest cały bunkier kolejowy wraz z ciekawą ekspozycją oraz bunkry techniczne.

- Dom Ludowy w Królowej Woli - Budynek został poświęcony i oddany do użytku w 1932 r. Obiekt ufundowany przez Prezydenta Ignacego Mościckiego był wyrazem jego uznania dla mieszkańców wsi za ich wkład w rozwijanie rolnictwa i zaangażowanie w życie społeczne i narodowe. Obecnie jest on siedzibą świetlicy wiejskiej dla dzieci i młodzieży.

 

Zegar

Imieniny

KASZTELANIA INOWŁODZKA