Dzieje zamku

Po raz pierwszy zamek pojawia się w XIV wiecznej Kronice Janka z Czarnkowa jako obiekt ufundowany przez polskiego króla z rodu Piastów Kazimierza Wielkiego. Na podstawie źródeł pisanych, jak również badań archeologicznych jego powstanie datuje się na lata 1356 - 1366. Funkcją zamku była ochrona komory celnej znajdującej się na brodzie pilickim leżącym na szlaku handlowym biegnącym z Lwowa przez Sandomierz do Torunia. Pierwszym zanotowanym kasztelanem inowłodzkim był Piotr Tłuk ze Strykowa, jeden z zaufanych urzędników króla Władysława Jagiełły. Pod koniec XIV wieku zamek należał do Jana i Abraham Niemirów (Niemierza) Nowodworskich herbu Nałęcz. Natomiast w 1393 roku Władysław Jagiełło wykupił go i ze względu na ważne położenie przywrócił mu własność królewską. W 1515 roku Adam Drzewicki otrzymał konsens na wykupienie starostwa inowłodzkiego od małogoskiego kasztelana Leżeńskiego. Od tego momentu zamek stał się własnością zamożnego polskiego rodu Drzewickich herbu Ciołek, którego najbardziej znanym przedstawicielem był Maciej Drzewicki. Wkrótce potem miasto wraz z zamkiem strawił potężny pożar. Zamek był czterokrotnie przebudowywany: na przełomie XIV i XV wieku, w pierwszej ćwierci XVI wieku, drugiej połowie XVI wieku i w połowie XVII wieku. Druga zasadnicza rozbudowa zamku przeprowadzona w latach 1521 - 1526 wiązała się prawdopodobnie z działalnością Adama Drzewickiego, brata Macieja, który na czas rozbudowy siedziby rodowej w Drzewicy przeniósł swoją rodzinę do Inowłodza. W tym okresie zamek przeszedł największą przebudowę i został umocniony. Po śmierci Adama oraz biskupa Macieja dobra inowłodzkie odziedziczyli dwaj synowie, pierwszego z nich. W połowie XVII wieku właścicielem została rodzina Lipskich herbu Łada. Od 1648 roku starostą inowłodzkim był dworzanin Jan Olbracht Lipski a Lipia, który rozpoczął ostatnią przebudowę przewaną przez wojnę ze Szwecją. W Inowłodzu 9 września 1655 roku miała miejsce potyczka wojsk polskich pod dowództwem Stefana Czarnieckiego z wojskiem szwedzkim, wygrana dla Polaków. W tym samym roku w rejonie Inowłodza oraz Piotrkowa wybuchło powstanie przeciwko Szwedom. W wyniku działań wojennych w latach 1655 - 1657 zamek uległ zniszczeniu i przestał pełnić funkcje obronne, stopniowo niszczejąc i popadając w ruinę. Od czasów potopu szwedzkiego zniszczony zamek nie był odbudowywany przez ponad 300 lat. W XIX wieku zniszczeń dopełniła rozbiórka murów oraz budynków zamkowych, które stały się źródłem kamienia dla okolicznej ludności. Od 2005 roku ruiny zostały objęte planami odbudowy oraz rekonstrukcji. Prace rekonstrukcyjne rozpoczęto w 2008 roku od ośmiobocznej wieży a zakończono z końcem 2012 roku. W 2010 roku Gmina Inowłódz otrzymała dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 - 2013, Oś Priorytetowa III, Działanie III.5, na realizację projektu pn. "Rozbudowa, adaptacja i częściowa rekonstrukcja ruin zamku Kazimierza Wielkiego w Inowłodzu". W ramach inwestycji odbyła się konserwacja ruin zamku oraz częściowa rekonstrukcja wybranych elementów dawnej struktury, a także adaptacja części możliwych do pozyskania pomieszczeń. W zamku swoją siedzibę mają Gminne Centrum Kultury w Inowłodzu wraz z Gminną Biblioteką Publiczną i Punkt Informacji Turystycznej.